Υποκατηγορία Οικισμοί 

Λεοντάρι, Δήμος Μεγαλόπολης, Αρκαδία

Περιγραφή

Το Λεοντάρι, ένα ιστορικό κεφαλοχώρι της επαρχίας Μεγαλόπολης, βρίσκεται σε στρατηγική γεωγραφική θέση στους πρόποδες του Ταΰγετου. Είναι κτισμένο στη θέση των αρχαίων Λεύκτρων και, σύμφωνα με την παράδοση, η ονομασία του αποδίδεται είτε σε έναν βυζαντινό ευγενή ονόματι Λεοντάριος (ή Λεοντάρης), ο οποίος εγκαταστάθηκε στην περιοχή μεταξύ 1081 και 1118, είτε στην μορφή του βυζαντινού κάστρου που, από απόσταση, θύμιζε καθιστό λέοντα. Η θέση του το ανέδειξε, ήδη από την εποχή της Φραγκοκρατίας, σε σημαντικό διοικητικό και εμπορικό κέντρο. Η περιοχή αποτέλεσε μέρος της φράγκικης Βαρονίας της Βελιγοστής, μιας εκ των σημαντικότερων του Μοριά. Κατά τη Β΄Τουρκοκρατία, το Λεοντάρι αναδείχθηκε εκ νέου ως σημαντικό διοικητικό κέντρο της Πελοποννήσου λόγω της εγκατάστασης των Οθωμανών αξιωματούχων και την συνεπακόλουθη ανάπτυξη ενός ισχυρού οθωμανικού πυρήνα, ο οποίος παρέμεινε ισχυρός για αρκετές δεκαετίες, έως την ανάδειξη της Τριπολιτσάς ως νέο διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο της περιφέρειας. Ως έδρα της οθωμανικής διοίκησης, αποτέλεσε τόπο φυλακίσεων, βασανιστηρίων και εκτελέσεων. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, μετά τα Ορλωφικά (1770), οι Τουρκαλβανοί σούβλιζαν τους Χριστιανούς στην κοντινή περιοχή “Παλουκοράχη”. Οι χριστιανοί κάτοικοι του Λεονταρίου ασχολούνταν κυρίως με το εμπόριο, ενώ ασκούσαν και το ρόλο του άτυπου “τραπεζίτη”, δανείζοντας χρήματα με τόκο. Το εβδομαδιαίο παζάρι λειτουργούσε ως κόμβος εμπορικών συναλλαγών για τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής. Οι περισσότεροι γαιοκτήμονες ήταν Οθωμανοί. Στην ευρύτερη περιοχή έδρασαν γνωστές μορφές της κλεφτουριάς όπως ο Ζαχαρίας Μπαρμπιτσιώτης, ο Σταματέλος Τουρκολέκας, ο Αναγνωσταράς, ο Νικηταράς και φυσικά ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Κατά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, το Λεοντάρι είχε καθοριστική παρουσία καθώς υπήρξε η τρίτη πρωτεύουσα επαρχίας που απελευθερώθηκε, μετά την Καλαμάτα και τα Καλάβρυτα και χρησίμευσε ως ορμητήριο των αγωνιστών. Από εκεί κατάγονταν τα μέλη της Φιλικής Εταιρίας, Προκόπης Παπαδόπουλος, Γεώργης Δημητρακόπουλος, Θεόδωρος Κάρτσωνας, Θεόδωρος Ν. Λεονταρίτης και Ιωάννης Θ. Λεονταρίτης, ενώ εκεί αναδείχθηκε μια γυναικεία μορφή του Αγώνα, η Κωνσταντίνα Ζαχαριά.